Tijdens de tirade van dokter Stokman over de terreur van de domheid en het gelijk van de minderheid begon ik me af te vragen hoe hoog het Ibsen-percentage van deze tekst was. Hij klonk akelig actueel en herkenbaar. Is dat Ibsen of de hand van de regisseur? Ik weet het niet en het is niet echt belangrijk, maar wel leuk om te weten. Ibsen heeft een duidelijke boodschap en Toneelgroep Maastricht draagt die boodschap vol overgave uit, daarbij zijn alle middelen geoorloofd. Een creatief decor, het rechtstreeks toespreken van het publiek en liedjes van de Velvet Underground. Er wordt goed geacteerd en iedereen heeft er zin in. Dat werkt aanstekelijk.

Ik kende dit stuk van Ibsen niet en nu ik het gezien heb begrijp ik wel waarom het niet zo vaak gespeeld wordt, de boodschap ligt er wel héél dik bovenop. Maar deze voorstelling is heel vrolijk en maakt nieuwsgierig naar een vervolg.

het toneelseizoen is nog maar net begonnen, en ik heb nu al de slechte voorstelling van het jaar gezien! van het jaar, de allerslechtste voorstelling die ik ooit heb gezien. waar sloeg dit in godsnaam op??? acteurs die niet spelen. flauwe humor, flauwe woordgrappen, nutteloze acrobatiek, decorstukken die als pareltjes werden beloofd, maar uiteindelijk nuttelozen voorwerpen waren, en waar sloeg in godsnaam die gigantische piemel op!?!?! weer een reden om niet naar matthijs Rumke te gaan! een tip: ga vooral niet naar deze voorstelling en als je wel gaat, neem een kussentje en oordopjes mee!

Een soort oefenwedstrijd. Waarin jonge spelers in elk bedrijf een andere speelwijze mogen laten zien. Een voorstelling dus met nogal wat stijlbreuken. In het begin wordt er naar hartelust geschreeuwd. Verder is er onder meer een heuse klucht waarin een zwarte aktetas en een rode dossiermap een prominente rol spelen, waar overigens vanavond niet meer dan drie toeschouwers om moeten lachen.

Meer succes is er als kuurbadarts Stokman zich rechtstreeks tot de zaal richt. Nu voelt het publiek zich wel aangesproken. Vooral in dit deel is Ibsens tekst iets gemoderniseerd, maar niet te veel. En god zij dank wordt de naam van je-weet-wel, de naam van de populist die tegenwoordig vaak in voorstellingen met een maatschappijkritisch tintje opduikt, niet genoemd.

Vijf keer kruipen de acteurs achter muziekinstrumenten en doen dan een nummer van The Velvet Underground. Vanwege de link met de maatschappijkritische zestiger jaren neem ik aan. Het idee oefenwedstrijd wordt doorgetrokken. Elke keer mag iemand anders in de spits om Nico te zijn. Mara van Vlijmen doet dat in Femme Fatale het best vind ik.

Recensenten van landelijke dagbladen zijn mild over deze voorstelling. Kester, Karin, en ook Marco, geven zelfs vier sterren. Dat gaat mij echt te ver. Ik kan me beter vinden in de slotopmerking van Simon, recensent van een Amsterdamse krant: ‘Enthousiasme kortom, en veel ideeën. Van een nieuw gezelschap kun je weinig meer wensen.’

Veel interessante ideeen (auditorium als spiegel van de wereld/ringen van de hel), andere integer (Dantes reis als vluchtelingen diaspora), andere open deur (Dantes poezie als Cafe de Wereld). Hoera voor die veelheid, maar allemaal worden ze op weer losgelaten voor een volgend beeld of effect. Ik haakte goed af bij het lelijke Biersee conferentie cabaretstuk, waar overigens wel een paar goeie grappen inzaten. Ik vond de vormgeving wat zuinig, geweldige ideeen en ‘schitterende beelden’, maar ik wilde bijna alles groter meer em matelozer. Gelukkig werd dat helemaal ingelost met de luchtomhelzingen aan het eind, erg mooi. Ik ben om wat betreft acrobate Dreya Weber, zij was een schitterende Beatrice en Merijn de Jong is op podium, zaal en in de lucht overtuigend. The Ex-man was performatief, maar snapte zijn rol als gids niet helemaal, gids voor wie? voor ons publiek? voor Dante? Grootse gemis, Dantes teksten zelf, die er wat bekaaid afkwamen in de verbeelding en de hertaling.

He he, eindelijk weer eens een voorstelling die me echt wist te raken en te boeien. En voor een groot deel is dat te danken aan de strakke regie van Johan Doesburg. Schiet hij vaak door in het aanbrengen van stilisme in zijn voorstellingen, hier valt het stilistische precies op zijn plek. Want stilisme is precies wat deze voorstelling nodig heeft. De voorstelling is heftig en Doesburg weet dat precies in goede banen te leiden zodat het niet te heftig word, wat bijvoorbeeld wel zo was in Kreten en Gefluister van TA. Ook het spel is prima, Pieter van der Sman bewijst dat hij niet alleen een dienend acteur maar ook een dragend acteur is. Xander van Vledder is goed, maar moet er soms op letten dat hij niet teveel woorden inslikt. Maar zijn spel met de dansers die de paarden voorstellen is prachtig en angstaanjagend tegelijk. Het enige minpuntje wat ik kan noemen is het naakt wat gebruikt word, vaak is het onpasselijk en de betekenis ervan is mij niet altijd duidelijk. Maar toch, deze voorstelling is mooi en heftig en een aanrader voor iedereen die zin heeft in een spannend avondje toneel.

Alles is grijs. Niet alleen in het decor, ook in de kleding van de dansers. Versuft en verward komen ze in beweging. Schokkend, trillend. Want deze voorstelling gaat over sterfelijkheid, over rouwverwerking, en het zoeken naar een nieuw evenwicht. Gelukkig brengt een danseres in helblauwe kledij en met een vrolijke rode parasol niet lang na het begin al wat hoop, en dus wat kleur, in de voorstelling.

Vergeleken met Import Export, de vorige choreografie van Augustijnen, vind ik deze wat minder helder. Misschien ligt het aan mij, maar het blijven losse ideeën, weliswaar rond hetzelfde thema, maar het wordt niet echt één geheel. Daarom is er deze keer ook niet zoveel meerwaarde van al die verschillende lichaamstalen van die dansers uit alle delen van de wereld. Toch zijn er genoeg intrigerende scènes waar ik gefascineerd naar kijk.

Omdat niet alle dansscènes me boeien, laat ik me nogal eens meevoeren door de muziek. Soms is die muziek, vijf muzikanten en twee zangers met aria’s van Händel, zo ongelooflijk mooi uitgevoerd, dat ik niet eens naar de dansers wíl kijken. Dan kijk ik naar de muzikanten en geniet ik van de fantastische zang van vooral altus Steve Dugardin. De combinatie van dans met live uitgevoerde barokmuziek is een trend. Dat vind ik in dit geval dus helemaal niet erg.

Voor Van Hove was het uitgangspunt van de enscenering de menselijke stem, hij wilde alle manieren van praten onderzoeken en dat gebeurd inderdaad: er wordt gefluisterd, geschreeuwd, noem het maar of Halina kan het. Waarschijnlijk was deze mogelijkheid de reden om dit stuk te gaan doen, niet het dramatische verhaal dat Cocteau vertelt. Want anders begrijp ik niet waarom het stuk uit 1927 verplaatst is naar deze tijd: Halina ziet eruit en gedraagt zich als een moderne jonge vrouw, maar ze zit bij de telefoon te wachten tot haar ex-minnaar belt en worstelt vervolgens een groot deel van het stuk met andere mensen op de lijn en wegvallende verbindingen. Reijn heeft in de aanloop naar de voorstelling overal verkondigd dat ze zich zo herkende in het stuk en het lijkt erop dat ze het daarom erg naar zichzelf heeft vertaald. Maar de vrouw in het stuk is daardoor nu zo wanhopig dat ze er gek van is geworden. Het einde kwam voor mij als een volslagen verrassing, dat maakt de klap des te harder en dus dramatischer maar ik vraag me af of dat de bedoeling was. Het decor werkt wonderbaarlijk goed: het maakt de toeschouwers tot voyeurs en het maakt van de vrouw een gekooid beest, een kat in het nauw.

Een wel heel stevige bewerking van deze klassieker. En ook de speelstijl is soms zo vet dat je je in een kindervoorstelling waant. Niks onderhuids, gooi het er maar lekker uit! Othello in hapklare brokken.

Toch werkt het wel, hoewel zo’n plotselinge musicalachtige onderbreking, een duet van Othello en Desdemona, wel erg over the top is.

Het heeft allemaal niet zoveel meer met het oorspronkelijke stuk te maken, maar ik heb me niet verveeld.

We mochten na afloop door middel van een scheurtje in het papiertje aangeven wat we ervan vonden. Ik vond het iets tussen de 6 en de 7.

Het had een 8 kunnen zijn als er niet gezongen zou worden of in ieder geval niet a capella. Het zorgde wel voor een ongemakkelijk gevoel, zoals de hele voorstelling eigenlijk, maar het was net te ongemakkelijk.

De tekst is daarentegen steengoed en sommige vondsten zijn geniaal in decor, licht en handeling zijn geniaal. De tekst is soms pijnlijk herkenbaar en ik vrees al voor het eerst volgende feest met dat soort gesprekken. Het ontbreken van licht is een groot pluspunt, zo ook de originele borrel(hapjes).

Echt sprake van een Blind Date was er niet, toch wel aangenaam verrast. Ga zo door, Sarah Moeremans! Lijkt me voor de acteurs wel lastig om applaus te ontvangen van een publiek dat de ogen afschermt van het plotselinge felle licht.

Oh nee, dacht ik toen de tekst geprojecteerd werd, niet de hele avond zelf moeten lezen. Gelukkig niet, maar wel een soort van luisterboek waarvoor je niet naar een theater hoeft te komen. De tekst begon voor mij pas te leven toen de actualiteit in de tekst sloop. Te cabaretesk voor collega RiRo, voor mij precies goed op de grens tussen moralistisch en een goedkope lach. Wel ontgaat mij nog de precieze bedoeling achter alles.

Gelukkig was er een acteur, Merijn de Jong, die de hele voorstelling aan elkaar speelde op een meer dan voortreffelijke manier. Een heerlijk begin en waarschijnlijk mooier in een volle zaal. Later als enige levend wezen in een immens leeg decor houdt hij door zijn spel, beweging en tekst de volledige aandacht vast. De engel/Beatrice en verteller telden niet als levende wezens en waren eigenlijk onderdeel van het decor.

En dat is ook het enige dat me bij zal blijven. Het decor. De beelden die even blijven staan, zodat je het goed kan zien, maar even later ook weer weggaan, vervagen en overgaan in een ander, soms nog mooier beeld. Heel simpel eigenlijk, archiefdozen in een kast en als die vallen heb je chaos. Zet er een lampje op, of laat de acteur het licht meedragen en het ziet er prachtig uit. Maar technici blijven technici, als zij op de achtergrond een klittenband lostrekken, trekt dat de aandacht.