In deze voorstelling van De Warme Winkel klinkt het verlangen naar een nieuw geestelijk verenigd Europa door. De ode aan het cultureel Europa van het fin de siècle voelt als aanklacht tegen onze huidige op commercie en amusement gerichte maatschappij. Het werk van de negentiende-eeuwse schrijver Stefan Zweig staat centraal. In de tonende en vertellende speelstijl die De Warme Winkel kenmerkt, wordt zijn levensverhaal en –werk vertelt en uitgebeeld. De grote informatiedichtheid van de voorstelling geeft het gevoel dat je elk onderdeel van Zweig meekrijgt. Daarnaast is er ook aandacht voor de heftige emoties die met het leven van Zweig gepaard gaan. Hoewel de voorstelling iets te veel afwisseling tussen deze twee is, tussen ratio en gevoel, krijgt Zweig je toch in zijn greep.

De tien vertellingen van Kieslowsky geven een tijdsbeeld van het Polen van twintig jaar geleden maar ze zijn toch vooral een discussie over algemeen menselijke motieven. Door Koen Tachelet uitstekend bewerkt. Want het wordt nooit eenduidig. Voortdurend blijft de voorstelling vragen stellen. Verder lijkt alles wat Johan Simons de laatste jaren heeft uitgeprobeerd hier op zijn plaats te vallen. De indirecte rede bijvoorbeeld, eerder wel eens iets te geforceerd, komt nu optimaal tot zijn recht. Dat geldt ook voor de rommelig ogende scenografie van Bert Neumann, die juist heel precies blijkt te zijn, want decorstukken krijgen bij elk van de tien verhalen haast ongemerkt een nieuwe betekenis. En dan de acht acteurs, vijf van Wunderbaum en drie van NTGent, onder wie de fantastisch spelende Frank Focketyn, die samenwerken als een perfect op elkaar ingespeeld ensemble. Vijf keer moeten ze terugkomen. Vijf keer wordt er op vingers gefloten. Vijf keer wordt er massaal gejuicht. Een terechte beloning voor een prachtige voorstelling.

Vlak bij een metrostation staat er met krijt de naam van de voorstelling geschreven, naast een parkeerplek. Op een gegeven moment ben je met 3 man publiek, en kijk je vol interesse naar elke auto die aankomt. Op dat moment komt er een vierde man publiek bij, een lifter, waardoor ineens blijkt dat de voorstelling is begonnen. Door heel slim de 3 man publiek in verschillende auto’s mee te nemen, terwijl de personages achter het stuur en op een passagiersstoel zitten, rijd je door plekken in Rotterdam waar je anders misschien niet snel zou komen. De personages bekennen emoties, en je komt erachter wat hun verhalen zijn. Het geheel is een tweeluik, in het eerste gedeelte leer je twee broers en een zus kennen, die elkaar na jaren weer hebben ontmoet, en in het tweede gedeelte een moeder die haar gezin heeft achter gelaten in de hoop op een beter leven. Elke keer als de lift verandert, is er een tijdsprong, en je weet nooit precies door welke auto je weer wordt opgepikt, en waar je dan bent in het verhaal. Erg sterk allemaal, een hele mooie voorstelling en door de vorm heel intiem. Zelfs zo mooi dat het als een anticlimax voelt als je op een gegeven moment uit de auto wordt gezet en je met krijt het woord Einde op de stoep ziet staan. Want je had van alle personages wel meer willen weten. Dat is dan ook gelijk de reden van de tomaat. Eigenlijk denk ik dat met een goed ingevuld kwartiertje extra de verhaallijnen net wat affer gemaakt hadden kunnen worden, en het onbevredigende gevoel wat minder. Verder voor het concept, de plekken, de dialogen en de spanning allemaal een gewei. Mooie voorstelling zo.

Voorstelling die in het midden blijft hangen. Aan de ene kant goed spel en goede zang van Porgy Franssen en Lies Visschedijk, aan de andere kant een vlakke Maud Dolsma en gewoon geen goede Mike Libanon. Liedjes zijn leuk, aan de andere kant te lang en niet altijd even verstaanbaar. En dan de grappen die er in zitten, sommige zijn erg leuk gevonden en anderen zijn weer te flauw voor woorden. Kortom, het blijft in het midden. Je hebt een leuke avond maar echt bijzonder is het niet.

De Touki’s stuurden brieven naar bevriende kunstenaars met een vraag naar lelijke spullen en andere ideeën voor een lelijke voorstelling. Daar maken ze een voorstelling van die erover gaat dat het in de kunst niet gaat over esthetiek maar over het sublieme. Dat is knap. En dan zijn die acteurs/muzikanten ook nog heel erg goede performers aan het worden, vooral Ward Weemhoff vond ik er nu uitspringen. Alleen te lang, da’s wel weer jammer, maar verder erg aangenaam.

Een dag uit het leven van Amerika, waarop The Apprentice in première ging, iedereen geobsedeerd is door een moordproces, David Bowie 57 wordt en, o ja, een rapport aantoont dat er geen massavernietigingswapens waren in Irak. Een vrolijk-chaotische Amrikaans/Vlaamse performance over die 8e januari 2004, die me erg beviel. En net als in het echte leven het banale Amerikaanse nieuws de rest van de wereld verdringt, wordt hier op het podium de Irakese inbreng van Mokhallad Rasem volkomen overschaduwd door toch toch altijd wat showy acteren van de New Yorkers.

Het samengaan van de dansgroepen van de Châtel en Galili heeft een nieuwe groep opgeleverd: Dansgroep Amsterdam. “Fier!”, het eerste programma van de groep laat werk zien van vier choreografen. Van Monique Duurvoort “These Remaining Thoughts”. Tweederde van de vloer is verstopt achter een schutting. Met doorkijkgaten weliswaar, maar het grootste deel van wat de zes dansers daarachter doen is niet zichtbaar. Spannend misschien, maar zonde van het werk. De avond opent met “M is for Man” van Mark Baldwin. Erg feestelijk, heel energiek, maar het laat, ondanks de prachtige muziek van Louis Andriessen, een wat flauwe musicalachtige indruk na. Itzak Galili zet met “Sub” een explosie van kracht neer. Zeven mannen daveren, draaien en springen, als door een storm gedreven, op de toch al overdonderende muziek van Michael Gordon over het podium. Heel indrukwekkend. Van de Châtel is gekozen voor een oud stuk: “Lines”uit ‘79. Vijf in het wit geklede danseressen lopen binnen een door staande tl-lampen verlichte ruimte veertig minuten op de muziek van Philip Glass. Hun bewegingen zijn minimaal en herhalen zich telkens. Als halverwege het stuk de muziek stopt gaan de bewegingen door en hoor je alleen nog maar het telkens herhaalde geschuifel. Elke kleinste verandering in de bewegingen heeft direct een groot effect. De zaal is twintig minuten muisstil en dat werkt mee aan het gevoel van trance dat “Lines”oproept.

Gisteravond een super avond gehad met na de voorstelling ook een superband; Supercity. Voor in de lelijkheid schreef touki delphine een aantal brieven aan kunstenaars en vroegen daarin om een creatieve bijdrage. Het resultaat is te gek. Een beeld van Anno Dijkstra, een foto van Thomas Manneke, en ook Theun Mosk, Benjamin Verdonck e.a. stuurden in. Een voorstelling die niet voor iedereen weggelegd zal zijn, maar toch een Must See! Touki Delphine zet er na Raket en Palindrome een stap op vind ik.

De manier waarop de Touki’s een mooie collectie lelijkheid hebben weten te vergaren bij een aantal interessante kunstenaars, denkers en muzikanten is bijzonder leuk. Sommige van de lelijkheden die ons worden voorgeschoteld zijn bijna tenenkrommend, andere worden juist mooi. Het kan allemaal nog wel wat minder doordacht en gelikt, kortom: lelijker worden. Wat niet lelijk is, is dat er hier geen acteurs staan die muziek maken, maar muzikanten die theater maken. De avond is trouwens meer dan alleen de voorstelling: bands (in dit geval de totaal ontspannende mexicaanse gruis-groove van de beste nieuwe band van Amsterdam: Supercity) en dj’s maken de hele lange avond niet lelijk!

AANMODDERENDE SCHOONHEID

van: De Koe auteur: Stefaan Van Brabandt m.m.v. Michael Vergauwen en Peter Van den Eede met: Sofie Palmers, Stefaan Van Brabandt, Marie Vinck en Michael Vergauwen gezien: 14 maart 2009 - Haarlem, Toneelschuur

Het menselijke tekort op een haast ondraaglijk lichte manier verbeelden, het is zowat het handelsmerk geworden van de Belgische toneelgroep De Koe. Met “Laat op de avond na een korte wandeling” heeft dit Antwerpse theatergezelschap opnieuw een gouden kalf gebaard: anderhalf uur lang slagen de spelers er op hun eigen onnavolgbare manier in om algehele wanhoop, onvermogen en tristesse te laten baden in een heerlijk, warm en verfrissend bad van humor en herkenning.

“Laat op de avond na een korte wandeling” schetst een schrijnend sociaal portret van de ambivalentie van menselijke relaties. De voorstelling is niet meer (maar ook niet minder) dan de gesprekken ‘laat op de avond na een korte wandeling’ tussen twee boezemvrienden, beeldend kunstenaar Eric Deruyck en kunstcriticus Lieven Tack (die namen alleen al!), en hun vrouwen Els en Katrien. In een kraakwit, arty-minimalistisch decor en uitgedost in extravagante design-kostuums filosoferen de personages volop over wijn, kunst, de noodzaak van een bewust leven en het belang van vriendschap. Vooral die vriendschap is voor de twee vrienden een heikel punt. Zo vindt Eric vriendschap een te banaal begrip voor wat de vrienden met elkaar hebben. Wel meermaals wordt er gesuggereerd dat er meer tussen de zelfverklaarde beste vrienden aan de hand is dan vriendschap. Maar ook hier blijft alles veilig onuitgesproken. Dat maakt deze voorstelling zo uniek en bijzonder: alles speelt zich onderhuids af en wordt slechts uiterst subtiel gesuggereerd.

De sterke, jonge cast (Michael Vergauwen, Marie Vinck en Sofie Palmers) wordt vol bravoure aangedreven door -ouwe rot bij De Koe- Stefaan Van Brabandt. De toon is steeds speels, maar daarom niet minder beklijvend. De ontroerende humor zit hem vooral in de akelig herkenbare karakters en de geloofwaardigheid van de absurdste situaties en misverstanden.

De hele voorstelling lang ben je getuige van letterlijk en figuurlijk aanmodderende mensen en gesprekken, met erg geestige dialogen die zo uit de beste Woody Allen-films kunnen komen. De gesprekken leggen gaandeweg steeds meer een gedeeld gemis bloot. De vier personages willen bovenal beminnen en bemind worden, maar staan zichzelf hierbij in de weg. Niemand staat onbezoedeld in het leven, zo blijkt, hoe krampachtig ze de schijn van puurheid ook willen hooghouden. Hoe later op de avond, hoe meer het witte decor en de kostuums besmeurd raken onder de modder. Hoe groter de wanhoop wordt. En hoe pijnlijker het besef van totale eenzaamheid.

De laatste scène tenslotte (met het verrassende, “prachtige einde”) is buitengewoon aangrijpend en maakt van “Laat op de avond…” een ronduit verbluffende voorstelling.

WARD DE DUVE